هوابرش یا گازبرش چیست؟
فهرست مطالب
هوابرش (Oxy-Fuel Cutting) یکی از روش های پرکاربرد و اقتصادی برای برش فلزات به ویژه فلزات آهنی ضخیم است. این فناوری با ترکیب اکسیژن و گازهای سوختنی مانند استیلن یا پروپان، حرارت بالایی تولید کرده و فلز را ذوب و برش می دهد. ساختار ساده، قابلیت حمل بالا، و عدم نیاز به برق باعث شده این روش به گزینه ای محبوب در صنایع ساختمانی، تعمیراتی و فلزکاری تبدیل شود.
هوابرش چیست؟
هوابرش فرآیندی است حرارتی که در آن شعله حاصل از سوختن گاز و اکسیژن فلز را تا نقطه اشتعال گرم می کند، سپس جریان پر فشار اکسیژن آن را اکسید و حذف می کند. این روش به ویژه برای برش فولادهای ضخیم کاربرد دارد و با تجهیزاتی نسبتاً ساده قابل اجراست.
جهت خرید دستگاه لیزر فایبرمارکینگ کلیک کنید.
تفاوت هوابرش با هواگاز
هرچند گاهی این دو اصطلاح به جای یکدیگر استفاده می شوند، اما هوابرش معمولاً اشاره به فرآیند برش دارد، درحالی که هواگاز می تواند به فرآیند جوش یا گرم کردن با گاز نیز اطلاق شود. در هوابرش، اکسیژن خالص نقش کلیدی در برش ایفا می کند، برخلاف هواگاز که در آن از هوای محیط استفاده می شود.
عملکرد هوابرش چگونه است؟
در این فرآیند، ابتدا فلز با شعله ای داغ به دمای احتراق می رسد. سپس جریان اکسیژن با فشار بالا باعث اکسید شدن سریع و جدا شدن فلز ذوب شده می شود. تنظیم دقیق فشار گاز و فاصله شعله با فلز، برای رسیدن به برشی تمیز و دقیق در این دستگاه زیادی دارد.
جهت خرید دستگاه لیزر فلزات کلیک کنید.
تجهیزات مورد نیاز در هوابرش
-
رگلاتور: برای تنظیم فشار گاز و ایمنی سیستم
-
شلنگ گاز مقاوم: برای انتقال ایمن گاز
-
شیر یک طرفه یا ضد شعله برگشتی
-
مشعل دستی یا ماشینی: برای ترکیب و ایجاد شعله
-
نازل برش: هدایت و کنترل جریان اکسیژن در نقطه برش
کاربردهای گازبرش در صنایع مختلف
-
ساختمان سازی: برش تیرآهن، میلگرد، پروفیل
-
تعمیرات صنعتی: حذف یا جایگزینی قطعات فرسوده
-
کشتی سازی و صنایع سنگین: برش ورق های ضخیم
-
نفت و گاز: ساخت و ترمیم خطوط لوله
-
اورژانس صنعتی: عملیات نجات در شرایط اضطراری
-
خودروسازی و آهنگری: برش سریع بدنه یا قطعات
مطلب پیشنهادی: دقت حکاکی لیزری
انواع شعله در هوابرش
-
شعله احیایی (سوخت بیشتر): برای گرم کردن و پیش گرم کردن
-
شعله خنثی (تعادل گاز و اکسیژن): مناسب اکثر برش ها
-
شعله اکساینده (اکسیژن بیشتر): برای برش فلزات سخت یا ضخیم
مزایای گازبرش
-
هزینه پایین تجهیزات
-
توانایی برش فلزات ضخیم
-
عدم وابستگی به برق
-
قابلیت اجرا در فضای باز
-
سرعت و انعطاف در انواع برش
-
سادگی در استفاده و آموزش
-
قابلیت حمل بالا
مقایسه هوابرش با برش پلاسما و لیزر
| ویژگی ها | هوابرش | برش پلاسما | برش لیزری |
| منبع انرژی | شعله گاز + اکسیژن | جریان الکتریکی + گاز پلاسما | پرتو لیزر با منبع نوری قوی |
| دقت برش | متوسط | بالا | بسیار بالا |
| سرعت برش | مناسب برای فلزات ضخیم | بالا | بسیار بالا (برای فلزات نازک) |
| محدوده ضخامت قابل برش | بالا (ویژه فلزات ضخیم) | متوسط تا بالا | محدود به ضخامت های نازک تا متوسط |
| نوع فلزات قابل برش | فلزات آهنی (فولاد، چدن و…) | تقریباً همه فلزات | همه فلزات، مخصوصاً استیل و آلومینیوم |
| هزینه تجهیزات | پایین | متوسط | بالا |
| نیاز به برق | خیر | بله | بله |
| میزان آسیب حرارتی | زیاد | متوسط | کم |
| کاربری در محیط باز | بله | محدود | محدود |
| سطح ایمنی مورد نیاز | متوسط تا بالا | بالا | بسیار بالا |
نکات کلیدی در انتخاب دستگاه هوابرش مناسب
- نوع فلز و ضخامت برش: دستگاه باید متناسب با نوع و ضخامت فلز انتخاب شود.
- فشار و ظرفیت گاز: توانایی تنظیم دقیق فشار اکسیژن و گاز سوختنی اهمیت دارد.
- کیفیت و دوام قطعات: قطعات با کیفیت بالا طول عمر و عملکرد بهتر را تضمین می کنند.
- قابلیت حمل و نصب آسان: دستگاه باید سبک و قابل جابه جایی باشد.
- ایمنی دستگاه: وجود شیرهای ایمنی و سیستم های ضد نشت ضروری است.
- قیمت و خدمات پس از فروش: باید با بودجه و نیازهای فنی هماهنگ باشد.
نکات ایمنی در گازبرش
- استفاده از لباس و تجهیزات محافظتی شامل دستکش، عینک ایمنی و لباس مقاوم در برابر حرارت.
- بررسی کامل دستگاه قبل از شروع کار برای اطمینان از عدم نشت گاز.
- استفاده از تهویه مناسب در محیط کار برای جلوگیری از تجمع گازهای سمی.
- دوری از مواد قابل اشتعال و جرقه زن در محل کار.
- آموزش درست نحوه روشن و خاموش کردن دستگاه.
- قرار دادن کپسول های گاز در مکان ایمن و ثابت.
- رعایت فاصله مناسب بین مشعل و سطح فلز هنگام برش.
- خاموش کردن فوری دستگاه در صورت بروز هرگونه نشتی یا بوی گاز.
- عدم استفاده از دستگاه توسط افراد غیر آموزش دیده.
- نگهداری منظم و سرویس دوره ای دستگاه برای حفظ ایمنی و کارایی.
سخن پایانی
هوابرش با ترکیبی از عملکرد قابل اعتماد، قیمت مناسب، و سازگاری با محیط های کاری متنوع، یکی از گزینه های اصلی در برش فلزات به‌شمار می آید. شناخت دقیق عملکرد، تجهیزات و اصول ایمنی آن می تواند منجر به نتایج بهتر، بهره وری بالاتر و کاهش خطرات احتمالی شود.
سوالات متداول
1. آیا گازبرش قابل استفاده برای آلومینیوم و استیل ضدزنگ است؟
خیر، بیشتر برای فلزات آهنی مانند فولاد مناسب است. برای آلومینیوم و استیل ضدزنگ روش هایی مانند برش پلاسما یا لیزر توصیه می شود.
2. بهترین گاز سوختنی برای گازبرش چیست؟
استیلن بیشترین دما را تولید کرده و کیفیت برش بهتری ارائه می دهد، اما پروپان نیز در کاربردهای عمومی و اقتصادی بسیار پرکاربرد است.
3. هوابرش تا چه ضخامت فلزی قابل استفاده است؟
در شرایط مناسب، می توان فلزاتی با ضخامت 100 میلی متر یا بیشتر را با این دستگاه برید، البته به مشعل، نازل و فشار گاز وابسته است.
4. چرا برش با هوابرش گاهی نامنظم می شود؟
تنظیم نبودن فشار گازها، انتخاب نازل نامناسب یا آلودگی سطح فلز از دلایل اصلی ایجاد خطوط نامنظم در برش است.
5. چه افرادی مجاز به استفاده از دستگاه گازبرش هستند؟
تنها افراد آموزش دیده و آشنا با تجهیزات و اصول ایمنی باید از این دستگاه استفاده کنند تا از خطرات جلوگیری شود.
اشتراک گذاری:
دیدگاهتان را بنویسید